Thế giới công nghệ luôn vận động để đưa con người tiến gần hơn với trải nghiệm vượt qua mọi rào cản. Trong dòng chảy ấy, hai kỹ thuật nổi bật là AR (Augmented Reality – thực tế tăng cường) và VR (Virtual Reality – thực tế ảo). Dù cùng hướng đến việc tạo ra một lớp trải nghiệm mới cho người dùng, chúng lại khác nhau về cách tiếp cận, mức độ can thiệp vào giác quan cũng như khả năng ứng dụng. Bài viết này cùng bạn soi chiếu hai công nghệ, khám phá những điểm mạnh, hạn chế và viễn cảnh mà chúng có thể mang lại cho đời sống trong tương lai.
Hành trình bước vào hai thế giới AR và VR
Nếu VR đưa con người đến một không gian hoàn toàn ảo, nơi mọi thứ được dựng nên bằng kỹ thuật số, thì AR lại chọn cách phủ thêm một lớp dữ liệu kỹ thuật số lên thế giới thực. Khi đeo kính VR, bạn bị bao quanh bởi một vũ trụ tách biệt, từ môi trường cho đến đối tượng. Ngược lại, khi dùng ứng dụng AR trên điện thoại hoặc kính AR, bạn vẫn thấy căn phòng quen thuộc nhưng trên chiếc bàn có thể xuất hiện mô hình 3D của một chiếc xe hơi hay nhân vật hoạt hình.
Chính sự khác biệt này khiến VR thường được ứng dụng trong lĩnh vực giải trí, huấn luyện mô phỏng hoặc du lịch ảo, trong khi AR lại gần gũi với thương mại, giáo dục, y tế hay kiến trúc, nơi yếu tố thực tế cần được duy trì song song với lớp bổ sung kỹ thuật số.
Sức hút của VR trong trải nghiệm trọn vẹn
VR tạo cảm giác đắm chìm cao, phù hợp game, phim tương tác, đào tạo mô phỏng; hạn chế ở say ảo giác, thiết bị cồng kềnh, chi phí.
Trải nghiệm đắm chìm
VR tạo nên một môi trường ngập tràn cảm giác đắm chìm. Người dùng không còn nhận thức về không gian vật lý xung quanh mà toàn bộ giác quan tập trung vào thế giới giả lập. Điều này mang lại trải nghiệm thuyết phục trong game, phim tương tác, hay các chương trình mô phỏng huấn luyện phi công, bác sĩ phẫu thuật.
Điểm mạnh của VR chính là khả năng tái tạo hoàn cảnh, cho phép con người trải nghiệm tình huống khó xảy ra trong đời thật nhưng lại cực kỳ hữu ích cho đào tạo. Đây cũng chính là nền tảng quan trọng cho sự hình thành của metaverse, nơi nhiều thế giới ảo có thể kết nối và phát triển song song với đời sống thực.
Giới hạn cần vượt qua
Tuy nhiên, VR cũng có những giới hạn. Cảm giác say ảo giác, chóng mặt hoặc khó chịu về thị giác là trở ngại nhiều người gặp phải. Thêm vào đó, thiết bị VR cồng kềnh cùng chi phí cao khiến việc phổ cập vẫn còn hạn chế.
AR và sự phong phú trong đời sống thực
AR giữ người dùng trong thực tại nhưng bổ sung lớp thông tin số, hữu ích trong thương mại, giáo dục, y tế; nhược điểm nằm ở độ chính xác và thiết bị còn cồng kềnh.
Ứng dụng mở rộng thực tại
AR không bắt người dùng rời bỏ thực tại mà mở rộng thế giới xung quanh bằng cách bổ sung thông tin, hình ảnh hoặc đối tượng ảo. Trong lĩnh vực bán lẻ, khách hàng có thể thử đồ nội thất trong phòng qua ứng dụng AR trước khi mua. Trong y tế, bác sĩ có thể quan sát mô phỏng mạch máu trên cơ thể bệnh nhân ngay trong quá trình phẫu thuật. Trong giáo dục, học sinh có thể nhìn thấy mô hình giải phẫu 3D ngay trên bàn học thay vì chỉ dừng lại ở hình ảnh phẳng trong sách.
Thách thức còn tồn tại
Dù vậy, AR chưa hoàn hảo. Độ chính xác trong việc đặt vật thể ảo vào môi trường thực đôi khi chưa ổn định. Các thiết bị hỗ trợ như kính thông minh vẫn còn thiếu sự tinh gọn để trở thành món đồ quen thuộc trong đời sống hàng ngày.
Tương lai khi ranh giới dần biến mất
Điều thú vị là AR và VR không đi trên hai con đường hoàn toàn tách biệt. Các chuyên gia công nghệ cho rằng chúng sẽ dần hội tụ trong khái niệm MR (Mixed Reality – thực tế hỗn hợp), nơi yếu tố ảo và thật hòa quyện liền mạch. Khi phần cứng nhỏ gọn hơn, tốc độ xử lý nhanh hơn, cùng với sự phát triển của mạng 5G và sắp tới là 6G, trải nghiệm AR và VR sẽ tiệm cận với cảm giác tự nhiên.
Trong vài năm tới, AR có thể trở thành công cụ quen thuộc trong mua sắm trực tuyến, du lịch, hay làm việc từ xa. VR sẽ góp phần thay đổi giáo dục, giải trí và cả trị liệu tâm lý. Khi cả hai trưởng thành, chúng hứa hẹn mở ra cánh cửa để con người sống song hành cùng những không gian kỹ thuật số, nơi giới hạn được nới rộng.
KJC và nhịp đập công nghệ mới
Trong bức tranh công nghệ ấy, KJC luôn theo sát xu hướng để mang đến cho độc giả góc nhìn sắc sảo, cập nhật và giàu cảm hứng. AR cùng VR không còn là những khái niệm xa vời mà đang dần chạm tới từng khía cạnh của cuộc sống. Với vai trò là kênh chia sẻ tri thức, KJC tin rằng việc hiểu rõ bản chất, điểm mạnh cũng như hạn chế của hai công nghệ này sẽ giúp mỗi người định hình cách tận dụng chúng trong học tập, công việc và sáng tạo.
Kết nối con người với thế giới mở rộng
AR và VR giống như hai cánh cửa, một mở ra để ta bước vào thế giới hoàn toàn mới, một mở rộng không gian thực tại quanh ta. Dù mỗi công nghệ có điểm mạnh và yếu, cả hai đều góp phần định nghĩa cách con người giao tiếp với thông tin và trải nghiệm. Tương lai sẽ chứng kiến sự hòa quyện, nơi AR và VR không còn đứng riêng rẽ mà tạo nên một hành trình trải nghiệm toàn diện. Trên hành trình ấy, KJC sẽ tiếp tục đồng hành, cung cấp tri thức để bạn đọc nắm bắt những chuyển động công nghệ đầy hứa hẹn.
